Hipnoterapi
Harold B. Crasilneck
Texas Üniversitesi, Sağlık Birimleri Merkezi
Hipnoz, bizim esas olarak hastanın bilinçdışı süreçleri ile ilgilendiğimiz, bilincin değişmiş bir halidir. Hipnoz suni bir hal olarak tanımlanabilir, esasında uykuyu her zaman anımsatmamaktadır, uykudan fizyolojik olarak farklıdır. Bu farklılık ise normal bir durumda indüklenmiş belirli duyumsal, motor ya da zihin anormallikleri sonucunda arttırılmış yatkınlıktır.
Eğitimli insanlar bile bunun yeni bir yöntem olup olmadığını soruyor. Tarihçesi uzun ve ilginçtir.
A. Franz Mesmer: 1734- hayvan manyetizması kavramını sundu. Teorisini gezegenlerin birbirini etkilediği üzerine kurdu ve evrensel sıvı diye adlandırdığı şey aracılığı ile vücutların her yaşayan şeyi etkilediğini söyledi. Mesmer insan vücudu ile temas eden iki mıknatısın, iyileştirici manyetik sıvı hassasiyetine göre, vücutta sıvının dolanması ve vücudun dünya ile olan uyumunu yenileyerek iyileştireceğini iddia ediyordu. Çok fazla iyileştirme vakaları- Viyana, ancak evinden ayrılmak için zorlanmıştır.
Fransa – 1778 – Paris – halen popüler olmaya devam
Braquet – Yine birçok iyileştirme vakası.
Tekrar soruşturma: 1784
Lavoisir, Ben Franklin, Gullotin – sırrını açıklamayı ret etti.
Tarih sahnesinden silindi.
B. Braid: İngiliz cerrah- 1794-1860- Grekçe uyku anlamına gelen Hypnosis terimini icat etti.
C. John Elliotson: 1791-1868- dahi öğretmen ve eğitici. Londra Üniversitesi Tıp Okulunun ilk profesörüydü. İngiltere’ye steteskopu getiren ilk kişidir- Londra’nın en yetenekli hekimi varsayılırdı- hipnoza ilgi duymaya başlayınca meslektaşları tarafından eleştirildi.
D. Esdaile: 1880- Hindistan’da tıp okudu – 300 büyük ameliyatı ve binlerce küçük ameliyatları oldu. Buluşlarını bildirdi, bir kısmı kabul edildi.
Liebault: 1823- 1904- Fransız kasaba doktoru- Tüm uygulamalarında hipnozla çalışmıştır.
Charcot: 1825-1893- Fransa – Nörotik semptomların kaldırılmasında hipnozla çalıştı.
Freud: 1836-1939- Hipnoza ilgi duymaya başladı ve bir süre için terapilerinin vazgeçilmez bir parçasıydı. Daha sonra kullanımını kaldırdı çünkü;
(1) Her hastayı hipnotize edemiyordu.
(2) Anlamlı olan nörotik semptomları gelişigüzel bir şekilde kaldırmanın tehlikeli olabileceğini hissetti.
(3) Hipnozun kullanımına ilintili inanılmaz bir psikoseksüel enerji olduğunu hissetti.
(4) Psikanaliz- daha sonraki yazılarında belirli durumlarda hipnozun yer alabileceğinden bahsetti.
Kimyasal anestezinin keşfedilmesi ve psikiyatrlar tarafından ret edilmesi ile hipnoz çok nadir kullanılmıştır. Kaynaklarda çok az veri bulunmaktadır.
II. Dünya savaşından yirmi yıl önce- dağınık kayıtlar
II. Dünya savaşı sırasında
Reaksiyon konversiyon
Akut Reaksiyon
Mükemmel toplulukların kurulması- her üye için sicil talep edilerek. Şimdi AMA, APA, ADA tarafından kabul ediliyor. Ulusal ve uluslar arası konferanslar… burada olmasının üç sebebi:
(1) mükemmel öğretme yöntemi
(2) araştırmacıya başka türde deneyimlenebilecek bazı araştırmaları yapma imkanı sunuyor
(3) terapötik avantajları
Hipnoz neden oluşur:
1. Fizyolojik teoriler
2. Psikolojik Teoriler
Bazı fizyolojik teorilerin içerikleri şu şekildedir;
Bennett, örneğin, cerebral lobların beyaz maddesinde erteleme olduğunda, geri kalan kısımların aşırı aktive olduğu fikri üzerinde durmuştu.
Heidenhain: Beyindeki gangliyon hücrelerinin inhibe edilmesi sonucunda transın ortaya çıktığını düşündü.
McDugall: Dış dünyadan çekilen istemli dikkatin vaso-motor sistemin üzerindeki güce odaklanması, normal bilinçte mümkün olmayan değişikliklere yol açtığına inanıyordu.
Pavlov: Hipnozun bir uyku hali olduğunda ısrar etti çünkü ikisi de cerebral yarı kürede yayılan inhibe alanlarına bağlıydı.
Kubie ve Margolin: Hipnozun fizyolojik bir uyku-hali olduğunu düşündüler.VAKA ÖYKÜSÜ
Bazı Psikolojik Teoriler
- Şartlı tepki
- Telkin edilebilirlik hali, birçok yazar hipnozun abartılmış telkin edilebilirlik hali olduğuna inanıyor. Hull.
- Gerileme: anne ya da baba çocuğu uyku benzeri bir getirerek sakinleştirmesi.
Role-playing- Barber- ben bunu tamamen ret ediyorum.
Hilgard- laboratuar ve klinik problemler aynı değildir. Muhtemelen laboratuardaki biraz role playing klinik çalışmada ortaya çıkmıyordur.
Muhtemelen bir kombinasyon
Hipnozun çalışmasını ne sağlar:
A. Normal I.Q.
B. Bilinçdışı motivasyon
1. Kekemelik
2. Sigara içmek
Hasta ne kadar rahatsızsa, o kadar iyi cevap verir.
Acı motive edici bir faktör olarak çalışır.
Hipnozun Basamakları:
1. Hafif
2. Orta
3. Derin
4. Somnambulistik
Daha iyi bir kelimeyi kullanmama uyarısı yapılmalıdır. Eğer uyarı yapılarak gerekli önlem alınmışsa tehlikeler en az seviyededir.
Psikiyatrik görüntüleme
1. Anlamı olan nörotik semptomların gelişigüzel bir şekilde ortadan kaldırılması – hiçbir zaman hasta için anlamı olan nörotik semptomu parçalamayın. VAKA ÖYKÜSÜ
2. Organik bir acının gelişigüzel ortadan kaldırılması semptomları gölgeleyebilir. VAKA ÖYKÜSÜ
3. Sahne Hipnozcuları VAKA ÖYKÜSÜ
Terapötik Konular
1. Termal yaralanma
A. Acı
B. Sık anestezi
C. Alınan gıda
D. Egzersiz ve yürüyüş
E. Psikolojik problemler
2. Öldürücü kanser VAKA ÖYKÜSÜ
3. Lösemi VAKA ÖYKÜSÜ
4. Kadın doğum ve jinekoloji VAKA ÖYKÜSÜ
5. Psikoseksüel problemler: psikogenik, iktidarsızlık, cinsel soğukluk VAKA ÖYKÜSÜ
6. Alışkanlıklar VAKA ÖYKÜSÜ
Sigara içmek (boş alışkanlık)
Obezite
Tırnak yemek
Konuşma bozuklukları
Bazı psikiyatrik uygulamaları:
1. Fonksiyonel ve organik problemler arasındaki teşhis farklılıklarına yardım etmek. VAKA ÖYKÜSÜ
2. Bastırılmış materyali almaya yardımcı olmak VAKA ÖYKÜSÜ
3. Semptom değiştirme ve semptom giderme VAKA ÖYKÜSÜ
4. Hipnoanaliz
5. Psikosomatik problemler
Hipnoz bir genel çare (her derde deva) değildir.
Herkes hipnotize edilemez.
Ergenler özellikle iyi süjelerdir.
Başarısızlıklar:
1. Hasta
2. Terapist
Uygun hasta ile indüklendiğinde çok harika bir yöntem olabilir.
SORULAR ve CEVAPLAR
Birkaç öğrenci ile hipnoz gösterisi aşağıdakileri tasvir edecektir:
1. Hipnozun kademeleri
2. Psiko-fizyolojik değişiklikler
3. Depresyon
4. Yaş geriletme
5. Amnezi
6. Oto-hipnoz
SORULAR ve CEVAPLAR