Yayımcının izni ile yayınlanmıştır:
Gardner, G., & Olness, K. (1981). Hypnosis & Hypnotherapy with Children, New York: Grune & Stration
[İkinci baskısı Bahar,1988’de basılacaktır]
Giriş: Aşağıdaki materyaller çocuklar için hipnotik indüksiyonların sözel örneklerdir. Hipnotik indüksiyonun seçimi, bir çocuğun gelişimsel kademesine, öğrenme stiline, kültürüne, sevdiklerine, sevmediklerine ve ilgilerine bağımlı olduğunu gösteren rehberler olma niteliğindedir. Terapistlere, sadece daha önce profesyonel olarak çocuklarla çalışmayı deneyimlemiş ve çocuk gelişimi hakkında bilgileri varsa aşağıdakileri kullanmaları önerilir.
En sevdiğin Yer İndüksiyonu: “Daha önceden olduğun ve tekrar olmak istediğin favori bir yer hakkında düşün. Eğer gözlerini kapatırsan bu daha da kolay olabilir ancak eğer istiyorsan açık kalabilirler ya da kapayana kadar açık bırakabilirsin”. (Çocuğun size mekanla ilgili detayları vermesini sağlayın, böylece imgelemi teşvik etmek için yardımcı olabilirsiniz. Eğer çocuk en sevdiği yeri düşünemiyorsa, hayalinden bir tane yaratmasını isteyin).
“Kendini gör, o sevdiğin, kendi seçtiğin yerde kendini hisset. Etrafına bak ve şekilleri renkleri gör, sesleri duy. Kendine gerçekten orada olması için izin ver. Herkes için zaman zaman en sevdiği yerde olması iyidir. Olmak istediğin bir yer, nasıl hissettiğini sevdiğin bir yer. Şimdi o iyi hisleri hissedebilirsin. Biraz zaman al ve onların keyfini çıkart. Gerçekten orada olduğunu hissettiğinde, “ evet” demek için parmağını kaldırarak bana haber verebilirsin.
Çoğul Hayvanlar: “Hayvanları sever misin? İyi. Hangisini en çok seversin? İyi. Kendini çok güzel bir yerde bir yavru köpek ile (ya da çocuk hangi hayvanı seçtiyse onunla) otururken hayal et. Gözlerini kapamana yardım edebilir. Yavru köpeğin yumuşak tüylerini hisset ve rengine bak. Şimdi, sadece eğlenmek için onun renginin başka renk olduğunu fark et ya da çizgili ya da benekli. İstediğin şekilde olsun ve yavru köpek de çok mutlu. Ne zaman istersen rengi değiştirebilirsin ve tıpkı ilki gibi aynı renklerde ve aynı yumuşak tüylere sahip ikinci bir yavru köpek düşünebilirsin. İki yavru köpek, ve sen kendini onlarla oynarken görebilirsin. Şimdi, üçüncü yavru köpeği oluşturmayı tercih edebilirsin ve onların rengini ilk renge değiştirmeyi ya da başka renge. Eğer istersen bana köpek yavrularını anlatabilirsin”.
Çiçek Bahçesi: “Çiçekleri sevdiğini söylemiştin. Güzel ve büyük bir çiçek bahçesinde en sevdiğin çiçeklerle hayal etmek için kendine izin ver. Seninle beraber pelüş hayvanların ya da en sevdiğin oyuncağın olabilir. Canlı renklere bak. Tatlı güzel kokuları kokla. Eğer istersen, onlara dokunabilir ve ne kadar yumuşak olduğunu hissedebilirsin. Bu büyük çiçek bahçesinden, eğer senin için uygunsa istediğin kadar çok çiçek toplayabileceğini hayal et. Kendin için toplayabilirsin ya da özel biri için biraz toplayabilirsin. Kollarını daha büyük ve daha büyük bir buket yapmak için açabilirsin, ta ki istediğin kadar çiçeğe sahip olana kadar. Eğer onları birine veriyorsan, çiçekleri verdiğin zaman o kişinin ne kadar sevineceğini görebilirsin. Sen de mutlu hissediyorsun.”
En Sevdiğin Aktivite: “Bana yapmayı sevdiğin bir şeyden bahset (bekle) İyi. Sadece kendini onu yaparken hayal et. Onun keyfini çıkartmak için kendine izin ver.” ( bu yöntem aktif katılımı vurgular ve bazı çocuklar aktiviteyi fiziksel olarak yaşarlar)
Bulut Seyretmek: “Sevdiğin bazı renkler nelerdir? Peki. Şimdi, kendine bazı gökyüzünde güzel bulutları hayal etmesi için izin ver ve onların sevdiğin renge dönüştüğünü gör. İyi. Şimdi başka bir değişmelerine izin ver ya da muhtemelen birkaç değişik renge. Sen onları izlemeye devam ederken, bulutlar şekil de değiştirebilirler. Neye benzeyeceklerini görmek ilginç olacak. Sen eğer istersen bu bulutların bir parçası olabilirsin, çok rahat hissederek, çok iyi”. (Bu tekniği ölmek üzere çocuklar ya da birini ya da hayvanının ölümünü yeni deneyimlemiş bir çocukla kullanmakta çok dikkatli olun)
Harfler: “Bana yazı yazmak istediğini söylemiştin. Kendine üzerinde A olan bir kara tahta ya da bir kağıt parçası görmesi için izin ver. Ve gördüğün zaman bana haber vermek için parmaklarından birini havaya kaldır. Şimdi, A’nın B’ye dönüşmesini seyret. Sonra da B’nin C’ye dönüşmesine izin ver. İstediğin kadar çok harf gör. Kendini çok iyi hissettiğinde, bana tekrar parmağını kaldırarak haber ver.” (bu rakamlarla da yapılabilir. Eğer çocuk zor durumda gözükürse, rakamların ve harflerin sembolik bir anlamı olabileceğini göz önünde bulundurun. Örneğin, harfler notlar ve rakamlar da yaşlar olarak. Birisi rakamlar yöntemi ile ani yaş gerilemesi ya da ilerlemesi yaşayabilir ve bu terapötik hedeflere bağlı olarak istenebilir ya da istenmeyebilir.
Televizyon (ya da film): Bana TV seyretmeyi sevdiğinden bahsetmiştin ve en sevdiğin programın ____________ olduğundan. Sadece kendini o filmi seyretmeye hazırlanırken hayal et. Seyrettiğin televizyon nerede. Sadece rahatla ve hazır olduğun zaman, televizyonu aç. İstediğin kanalı açarken çıkan tık sesini dinle. Şimdi en sevdiğin programı görebilirsin. Ses ve görüntü senin için uygun olduğu zaman bir parmağını kaldırarak bana haber verebilirsin. İyi. Sadece izlemeye ve dinlemeye devam et, rahat çok rahat ve iyi hissederek. (eğer çocuk tıbbı bir süreçte ise, telkinleri izlemeye devam etmesi için tekrarlayarak verin. Eğer hipnotik ya da post hipnotik telkin vermek istiyorsanız bunlar programın içeriğini yönlendirebilir. Örneğin, çocuk ağızdan ilaç almayı ret ettiyse, televizyon kahramanının hastalığı iyileştirmek için ilaç almaktan memnun olduğunu telkin edebilirsiniz, ya da çocuğun en sevdiği yemeği sorun ve televizyon karakteri o yemeği yesin ve çocukla paylaşmak istesin. Daha sonra ilaç en favori yemek şeklinde halüsinasyon ettirilir.
En sevdiğin şarkı: “Bana şarkı söylemeyi sevdiğinden bahsetmiştin. Bunu en çok nerede yapmak hoşuna gidiyor. Şimdi kendini orada hayal et, en sevdiğin şarkıyı söylüyorsun. Şarkıyı zihninden söyle. Bunu çok iyi yapmanın, tam istediğin sesleri çıkartmanın keyfini yaşa. Şarkının sonuna geldiğin zaman parmağını kaldırarak bana haber ver. Ya da onu eğer istersen tekrar söyleyebilirsin (hastaya ritmi ya da birkaç parmağı ile ritmi vurgulaması da söylenebilir, böylece şarkının ne zaman bittiğini bilebilirsiniz.
Müzik Aletleri Çalmak: Çocuğun keyif aldığı bir müzik aletinde en sevdiği şarkıyı çalma yöntemini uygulayın.
Müzik Dinlemek: “Müziği sevdiğinden bahsetmiştin. Ne tür müzik dinlemeyi seversin? Şu an tam olarak ne tür bir müzik duymak istersin? İyi. Şimdi kendini onu çok net olarak, senin istediğin yüksek seste ya da alçak seste dinlerken hayal et. Müzisyenleri seyretmeyi de hayal edebilirsin. Müzik bittiği zaman bana haber ver (esasında bazı çocuklar bir kasedi dinlerken daha iyi yapacaklardır ve hastalardan gelirken en sevdikleri müzik kasedini getirmeleri istenebilir.
Uçan Battaniye: (yükseklik ya da uçuş korkusu olan çocuklara bu tekniği uygulamayın). “En sevdiğin kişi ile özel bir yere piknik için gideceğini hayal et. Yanında en sevdiğin yiyecek ve içecekler var. Onları görebilir, koklayabilir ve tadabilirsin. Ailenle ve arkadaşlarınla oyunlar oynamanın keyfini çıkart. Yemeyi, içmeyi oyunlar oynamayı bitirdiğin zaman yerde serilmiş bir battaniye görebilirsin. Bu senin en sevdiğin renkte, pürüzsüz ve yumuşak. Üzerine oturabilir ya da uzanabilirsin. Onun uçan bir battaniye olduğunu hayal et ve sen pilotsun. Kontrol sende, yerden birkaç santim yukarı, çimlerin üzerinde uçabilirsin ya da daha yukarılarda, eğer istersen gidebilirsin, ister hızlı ister yavaş, istediğin gibi gidebilirsin sadece onu düşünerek. İnebilir ve arkadaşlarını ziyaret edebilirsin ya da bir hayvanat bahçesine inebilirsin ya da istediğin başka bir yere. Pilot sensin ve kumanda sende. Bir ağacın hizasında uçabilir ve kuş yuvasındaki kuşları görebilirsin. Hızlanabilir ya da yavaşlayabilirsin. Nereye istersen oraya gitmenin keyfini çıkart. Rahat etmek için ne kadar zaman gerekiyorsa, zamanın var. Hazır olduğun zaman güzel ve rahat bir iniş noktası bulabilirsin ve uçan battaniyeni indirebilirsin. İndiğin zaman, parmağını kaldırarak bana haber ver.
Bisiklet ya da At binmek: “Bir bisiklete binmek ya da bir ata binmek gibi şeyler yapmaktan hoşlanır mısın? En çok hangisini seviyorsun? Pekala. Sadece rahatla ve şimdi onu yaptığını hayal et. Nerede olmak istiyorsan oradasın ve çok mükemmel bir gün. Gitmek istediğin yere, istediğin hızda gittiğini hayal et. Kontrol sende ve nereye istersen oraya gidebilirsin. Gördüklerinin keyfini çıkart. Bu hissin tadını çıkart. İstediğin herhangi bir hızda gidebilmenin keyfini sür ve her sefer hız ya da yön değiştirdiğinde, bunu senin öncekinden daha da rahatlaman için sinyal olduğunu düşün. Çok, çok rahatladığında adım adım yavaşlayabilirlisin,. Güzel bir duraklama ya da dinlenme yeri bul ve dinlen. Çok rahatça” (terapötik telkinler gezinti sürecinde verilebilir)
Spor Aktivitesi: “Bana futbol oynamaktan hoşlandığından bahsetmiştim. Şimdiki yaşta ya da daha da büyükken, en sevdiğin takımda, onların formasını giyerek, en sevdiğin pozisyonu oynadığını hayal ederken, kendine çok rahatlaması için izin ver. Takımına kazanması için yardım ediyorsun. Kaslarını söylediğin şekilde hareket ederken, koşarken, top atarken ve tekmelerken kendi kontrolünü hisset. Kazanan takımla birlikte olmayı hisset ve oyun kazanılana kadar devam et. Oyun bittiğinde bana parmağını kaldırarak haber ver.” (özellikle çocuklarla uygundur, eğer sporu seviyorlarsa, kas kontrolü ile hedef pekiştirilir.)
Zıplayan Top: “Bazen nereye istersen gidebileceğini düşünmek eğlencelidir. Kendini zıplayan bir top olarak hayal et, belki de büyük bir tane, ve senin istediğin bir renkte olabilir, hatta çizgili ya da noktalı. Eğer gözlerini kapatırsan daha da kolay olabilir. O zıplayan top ol ve nereye istersen oraya zıpla. Nereye istersen gidebilirsin. Bir ağacın üzerine ya da bir dalına zıplayabilirsin. Nereye istersen gidebilirsin. Evinizin tepesine ya da hastanenin üstüne zıplayabilirsin. Ormanlıktaki bir patika ya da kaldırım üzerinde zıplayabilirsin. Eğer seni herhangi bir şey rahatsız ederse, hemen zıplayıp gitmesini sağlayabilirsin. Kendine durmak için uygun yeri bulana kadar zıplamaya devam et ve durduğun zaman, bana haber ver.
Oyun parkı aktivitesi: Oyun parkına gitmeyi sevdiğini biliyorum ve salıncakta sallanmayı ve kaydıraktan kaymayı. Şimdi oradaymış gibi davranabilirsin. Salıncağa binmiş gibi kendini hayal et ve ileri geri sallanmaya başlıyorsun, başta azıcık sonra ileri ve geri ne kadar hızlı ya da yavaş istiyorsan o kadar. Geri ve ileri. Geri ve ileri. Çok iyi hissederek çok basit. Ve kaydırağa gitmek için hazır olduğunda, salıncağın yavaşlamasına izin ver ve kendini güzel, uzun pürüzsüz bir kaydırağın tepesinde hayal et, tam sana göre bir kaydırak, kaydıraktan aşağı gittikçe daha fazla ve daha fazla rahat hissedebileceksin. Vücudunun yavaşça ve nazikçe aşağı doğru gittiğini hisset. Oldukça yumuşak, çok basit, aşağı ve aşağı, en aşağı vardığında, çok sevdiğin bir şeyi bulabilirsin, çok rahat, aşağı vardığında, en aşağı vardığında, çok sevdiğin bir şeyi bulabilirsin. Çok rahat, aşağı vardığında orada bulduğunun keyfini çıkart, aşağı vardığında, parmağını kaldır. Eğer istersen, bana orada ne bulduğunu söyleyebilirsin.
Bu yöntemler çocuğu kontrolünün dışında gibi gözüken durumlarda acı ya da fiziksel tepkilerde kontrolünün artmasını kazanabileceğine dair ikna etmede oldukça faydalı olabilir. Bunlar aynı zamanda birinin tutumlarının iyileşme sürecine etki edeceği fikrine yardımcı olabilirler. Bu yöntemler genellikle okul çağı çocuklarına en iyi şekilde uyar.
Birlikte hareket eden eller: “kollarını düz şekilde önünde tut, avuç içlerin birbirine baksın, yaklaşık bir karış kadar uzak olsunlar. İyi. Şimdi iki güçlü mıknatıs hayal et, her biri bir elinde. Mıknatısların nasıl da birbirlerini çektiğini biliyorsun. Bu iki güçlü mıknatıs hakkında düşün ve ellerinin kendi kendine hiçbir şey yapmadan birbine daha da yakın hareket etmeye başladıklarını fark edebilirsin. Mıknatıslar ne kadar yakınsa, o kadar güçlü çektiklerini fark et. Ve ne kadar güçlü çekerlerse, ellerinde o kadar birbirine yakınlaşıyor. Yakında birbirlerine dokunacaklar. Bu olduğu zaman, bu hayali mıknatısların gitmesine izin ver, ellerinin ve kollarının rahat bir pozisyona çekilmesine izin ver, derin bir nefes al ve kendine tamamıyla rahatlaması için izin ver.
El kaldırma: Ellerinin ve kollarının sandalyenin kolçağında dinlenmesine izin ver. Parmaklarının altındaki kumaşın malzemelerine dikkat et. Şimdi bileğine bir ipin bağlı olduğunu düşün ve büyük, uçan balonlarda ipin öteki ucuna bağlı, balonlar kendi kendine uçan cinsten. Çok fazla balon, senin en sevdiğin renkler, sadece uçuyorlar, çok hafif, çok basit, çaba harcamadan, sen bu balonların hafifliğine dikkat ettikçe, o elin ne kadar hafiflediğini hissedeceksin (artık “senin elin” yerine el kullanın, disosiasyona yardımcı olur) Yakında parmaklar oldukça hafif hissetmeye başlayabilir. Parmaklardan biri havaya kalkabilir (parmak hareketlerini yakından izleyin ve yorum yapın) İyi. O parmağın hareket ettiğini görüyorum. Sonra hangisi hareket edecek merak ediyorum. Ever. Şimdi bir tane daha hareket ediyor. Şimdi de bütün el. Sadece balonlara odaklan ve eldeki hafiflik hissine ve yükseldikçe, daha hafif hissediyor. Daha hafif hissettikçe, daha da havalanıyor kendi kendine süzülüyor. Yukarı çekiliyor ve daha hafif ve daha yukarı ve daha hafif. Şimdi yumuşak bir esinti hayal et. O el bacağının üzerinde süzülebilir ya da daha da yukarıda ya da şu an olduğu yerde kalabilir, çok rahat, tamamen gevşemiş sonra ele( ya da kola) süzülmesi için izin verebilirsin ya da eğer tercih edersen, ipin çözülmesine ve balonların uçmasına izin verebilirsin ve elin yavaşça geri aşağı rahat bir dinlenme haline çekilmesine izin ver, çok basit, hiç çaba harcamadan (eğer çocuk zorlanırsa daha ileri hareket telkin etmeden katalepsi indükleyebilirsiniz)
Kol alçaltma: Bir kolunu avuç için yukarı bakacak şekilde önüne doğru düze şekilde uzat (gerekliyse çocuğa yardımcı olun) iyi. Şimdi benim o ele bir sözlük ( ya da kaya) koyduğumu hayal et. Ağır hissetmeye başladığını fark edebilirsin. Şimdi birinci sözlüğün üstünde, ikinci bir sözlük hayal et. O kol daha da ağırlık hissedebilir. Yakında aşağı doğru çekilmeyi isteyecek. Ağır hissettiğinde, aşağı çekilmesine izin ver. Daha ağır ve daha ağır, aşağı ve aşağı. Şimdi aşağı hareket ettiğini görebiliyorum. Bunun olmasına izin ver (gerekirse daha fazla sözlük ya da kaya ekleyebilirsiniz. Bu tekniği reddeden az sayıda çocuk için, kol katılığı ya da kol katalepsi tekniğine geçin.
Parmak alçaltma: (Bu yöntem ufak çocuklara hitap eder, muhtemelen fiziksel rahatsızlıktan dolayı kol alçaltması zor olan çocuklarda da kullanılabilir. Çocuğa diğer parmakları havaya kaldırırken parmağını sandalyenin kolçağına ya da yatakta dinlendirmesi için izin verin)
“ Bu küçük parmağın sandalyenin kolçağında dilendiğini farz et. Diğer parmaklar da dinlenmek istiyorlar. Onları izle, yakında onlarda aşağı ve aşağı çekilmek isteyecekler, dinlenene kadar. Hangi parmağın ilk aşağı çekileceğini merak ediyorum. Bak, şimdi şu bir tanesi dinleniyor. Hepsi dinlendiğinde, tamamıyla rahat hissedeceksin. Eğer istersen gözlerini kapatabilirsin. Daha fazla ve daha fazla rahat.
Kol katılığı: “Bir kolunu bir yana doğru uzat ve bileğini ger. Kolun bir ağacın dalı gibi gergin ve kuvvetli olduğunu düşün. Daha kuvvetli ve daha güçlü. O kadar güçlü ki onu bükemiyorum. Kol çok kuvvetli. İstediği kadar güçlü ve kuvvetli olabilir ( bu yöntemin ne kadar kolay ego güçlendirme telkinlerine yönlendirilebileceğini fark edin)
Esrarengiz kavak ağacı: (bu yöntem özellikle gruplarda çok kullanışlıdır, ayrıca yerinde oturamayan küçük çocuklar için de ilgi çekicidir). Ayağı kalk, uzun ve dik tıpkı bir ağaç gibi. İşte bu iyi. Kollarının dallar olmasına izin ver ve gökyüzüne doğru uzat. Ayaklarının köklerin, yerin altına gidiyor. Ne kadar güçlü olduğunu hisset. Çok güçlü, hareket ettirilemezsin. Güneşi hisset ve havayı ve seni daha da güçlü yapmak için dalların arasından gelen yağmuru. Hazır olduğun zaman, gerçekten gücü bir ağaç gibi hissettiğin zaman, seni kaldırmayı deneyeceğim.
Kol katalepsi: Bu eli kaldırırsam senin için uygun olur mu? İyi. Sadece dinlenmesine izin ver. İşi benim yapmama izin ver (eğer çocuk elini ve kolunu kaldırarak işbirliği yaparsa, bu tür bilinçli bir işbirliğinin gerekli olmadığını belirtin ve bilinçli iş birliği olmayana kadar bunu tekrarlayın) “ iyi. Sadece elin dinlenmesine izin ver. Onu kaldırma işini benim yapmama izin ver. Tamam. Şimdi o ele sanki bir heykelin bir parçası gibi bak, orada kendi kendine süzülebiliyor.” (katalepsiye ulaşabildiğini hissedince adım adım tutmanızı hafifletin)
“iyi. El şimdi kendi kendine süzülüyor. Bilinçli olarak öteki elini de kaldır ve farka dikkat et. Şimdi kuvvetli bilinçdışı zihninin istediğini yapmana sana nasıl yardım edebileceğini anlamaya başlayabilirsin.
Çocuklar bu yöntemlere yetişkinlerden daha hızlı yanıt verecektir, yanıt oranını gözlemleyin ve tam bir rahatlamanın basit bir telkinle indüksiyonunun sonlandırmaya hazır olun.
Nefesi takip etmek: Gözlerini bacağında herhangi bir yere ya da istediğin bir yere odakla ve her nefes verdiğin sefere dikkat et. Bu his rahatlamadır. Nefes verdiğin zaman kaslarını gevşet. Bunu her birimiz dakikada 10-12 kez yapıyoruz. Nefes vermeye dikkat et ve her sefer rahatlamanı biraz daha ileri götür. Karın kaslarını gevşet. Bir sonraki nefes verişinde, rahatlatıcı hisleri üst bacak aslarına doğru genişlet. Alt bacak kaslarını rahatlat ve bir rahatlık akışını hisset, gevşeme,göğüs kaslarından ayak parmaklarına kadar rahatlama. Kendi rahatlığında ve kendi hızınla ilerle. Hazır olduğun zaman, aşağı sırt kaslarına odaklan, çok rahat hissetmelerine izin ver, üst sırt kaslarını gevşet. Bir gevşeme akışının yayılmasına izin ver, omuzlarından üst kollarına doğru, sonra da alt kol kaslarına, elinin küçük kaslarına ve parmaklarına. Hazır olduğun zaman, boyun kaslarına rahatlaması için izin ver. Onları gevşet ancak kafanı çok rahat tutacak kadar. Bu rahatlama akımının yanak kaslarına, alnına, gözlerinin etrafına, hatta kafatasının minik kaslarına doğru hareket etmesine izin ver. İyi ve tamamen rahat olduğun zaman lütfen bana kafanı sallayarak ya da parmağını kaldırarak işaret ver. Vücudunda henüz rahatlamamış gibi gözüken herhangi bir yer varsa bana söyleyebilirsin ve biz de tamamen rahatlamasını sağlayacak başka şeyler yapabiliriz.
Oyuncak ayı: (özellikle uyuması gerekli çocuklar için faydalıdır, örneğin ameliyat öncesi ve sonrası durumlarda, ancak direkt telkin olarak uyku direnç uyandırabilir. Oyuncak ya da pelüş hayvan çocuğun tercihe göre çıkartılabilir),”oyuncak aynının uykusu gelince ne yapıyor? Nasıl tutulmayı seviyorsa onu o şekilde tut. Kafasının çok rahat olmasını sağla. Belki de onu kibarca okşamalısın, çok kibarca. Bu çok iyi. Uyku geliyor mu? Kollarının huzurlu ve rahat olmasını sağla. Karnını da unutma, rahat, uykulu. Ayaklarının rahatça olmasını sağla, çok yakında bütün ayıcık uykulu olacak, rahat, uykulu. Eğer istersen onu sallayabilir, çok rahatça çok güzel.. çok güzel bir uyku. Oldukça basit.. çok sessiz”
Bez Oyuncak: Bez bir oyuncakmış gibi yap, tamamen yumuşak, çok gevşek ve rahat. Tıpkı bez oyuncak gibi olalım ve yumuşak hissedelim. Şu kolu bir kontrol edeyim. İyi. Şimdi ben onu kaldırdığımda nasıl yumuşak hissettiğine bak. Tıpkı bez oyuncak gibi. Şimdi de öteki kola bakayım. İyi. Bu da oldukça yumuşak. Şimdi her yerinin tamamen yumuşak olmasına izin ver, her yer gevşek ve tamamıyla çok rahat.”
GÖZ SABİTLEME TEKNİKLERİ
Bozuk Para Tekniği
Bir bozuk para göster ve çocuktan onu baş ile işaret parmağı arasında tutmasını iste. Bazı çocuklar için baş parmaklarının tırnak kısmına renkli kalemle gülen bir surat çizmek dikkati daha da arttırmaktadır. Küçük çocuklar genellikle en sevdikleri bez hayvanın parayı tutmasını tercih eder, bazen de bir pençe içinde, bazen de burunlarının altında. Gözlerini kendileri tarafından tutulan paraya odaklamaları alakasız gibi gözükür. “Şimdi sadece gülen suratın olduğu parmağın tuttuğu paraya bak. Bu iyi. Bir süre sonra parmaklar (ya da pençe) onu tutmaktan biraz yorulacak ve bir süre sonra para yere kayarak düşecek (ya da koltuğa ya da yatağa). Orada güvende olacak. Onu sonra oradan alabilirsin. Düştüğü zaman sadece gözlerini kapat.”
Eldeki bir noktaya bakmak
Rahat bir durumda olana kadar hareket et ve gözlerinin aşağı bakmasına izin ver, kolayca, ellerinin ya da parmaklarının orada bir noktaya, yüzüğünde ya da boyanmış parmağında ya da herhangi başka bir nokta. Sadece beş derin, uzun, rahat nefes alırken orada kolayca tut. Beşinci nefesten sonra, gözlerinin kolayca ve rahatça kapanmasına izin ver.
Stereoskopik Gösterge
(sevdiklerinden bir şeyin resmini seçin)
“Bu görüntüyü gözlerinin önünde kolayca tut. Işığı açacağım. Yaprakların arasında yürüyen yavru kediyi görebiliyor musun? Belki de Oynayacak birisini arıyordur. Renklere bak. Başka ne görüyorsun?”
Biyo-geribildirim
3 ya da 4 yaşlarındaki küçük çocuklar termal bir ekranda değişen rakamları seyrederek etkilenirler ve makine için gözle görülür derece uzun bir dikkat aralıkları vardır. Bazı çocuklardan da sadece değişen rakamları izlemesi istenebilir. Diğerlerinden de sıcak ya da soğuk düşünerek parmak ısılarını değiştirmeleri. Sonuncu yöntem vücut kontrolünü vurgular ve ilgili terapötik telkinler için iyi bir giriş olabilir.
ERİCKSON TARZI DİKKAT DAĞITMA VE UTILIZATION TEKNİKLERİ
Bu yöntem özellikle korkmuş çocuklarda ve ciddi ağrısı olan çocuklarda oldukça yardımcıdır. dikkat durumunun negatiften pozitif yönüne çeken mantık kısıtlaması ilgi çekebilir. Terapist bir kez çocuğun dikkatini çekebilirse, transta spontan olarak başlar ve terapötik telkinler kolaylıkla kabul edilebilir. Tekniğin başarısı ilk kurulan raporun ve de terapistin başarısının bir fonksiyonudur (ör. Hızlı empati göstermek). Bazı örnekler:
“Acıyor ve bir süre daha acıyacak. 5 dakika içinde mi yoksa 7 dakika içinde mi yoksa 30 saniye içinde mi yoksa şimdi mi acımanın duracağını merak ediyorum.”
“Şimdi sağ elin acıyor. Sol elinin de incinmediğinden emin ol. Burası acıyor mu… peki burası… ya burası?”
“Bunlar oldukça şirin tatlı göz yaşları. Benim için onlardan biraz daha ağlayabilir misin?”
“O köşedeki köpek ne yapıyor?”
“Hava bugün ne renk?”
“O çığlığı dinle. Muhtemelen güçlü ciğerlerin vardır. Şimdi birkaç kere daha çığlık at ve sonra bir fısıltı halinde sayacağız. Bir, iki, üç… fısıldamakta çok iyisin. Çığlık attığın zaman sayacağız ve fısıldadığın zaman sayacağız. Dört, beş…”
Hikaye anlatma teknikleri
Terapist çocuğun ihtiyaçlarına ve ilgisine uygun bir hikaye uydurabilir. Bu özellikle acı verici ya da korkutucu tıbbı prosedürlerden geçen küçük çocuklar için özellikle kullanışlıdır. Çocuk da hikayenin fikirlerine katılması istenir. Örneğin, benzer bir hikaye ile başlayabilirsin ve sonra orijinal karakterler yerine doktorlar hemşireler ya da aile bireylerini kolay bilirsiniz. Terapist aynı zamanda hikayeye rahatlama analjezi ve rahatlama olarak serpiştirilebilir.
Makine-yardımı indüksiyon yöntemi
Utangaç ya da çekingen genç bir çocuk bir benzer yaştaki çocuğun hipnotik indüksiyona olan tepkisini içeren bir videokaset izlemekten faydalanabilir. İşitsel kasetler hastane odasında ya da eve giden hastalarda da eğer raport varsa kullanılabilir. Daha önceki deneyimleme varsa ve raport varsa terapist telefonda da gerekli olduğundan indüksiyon yapabilir.
Konuşma Öncesi (0-2 yaş)
- Taktik simülasyonu: ovalamak, vurmak
- Kinestetik uyaran: sallamak, bir kolu geri ileri hareket ettirmek
- İşitsel uyaran: ulaşabildiğinden başka bir yere yerleştirilmiş müzik ya da herhangi bir vızıldayan ses örneğin; elektrik süpürgesi ya da saç kurutma makinesi, elektrik tıraş makinesi.
- Görsel uyaran: hareketli ve şekil, renk ve durum değiştiren diğer nesneler
- Bir bebek ya da bez bir oyuncak tutmak.
Erken Sözel (2-4 yaş)
- Masal (hikaye) anlatmak
- Stereoskopik görüntü
- En sevdiği aktivite
- Çocukla bir oyuncak kukla, ya da peluş hayvan aracılığı ile konuşmak
- Bez bebek
- Oyuncak ayı
- Videodan indüksiyonu izlemek
Erken Okul (4-6 yaş)
- En sevdiği yer
- Çoğul hayvanlar
- Çiçek bahçesi
- Masal anlatmak
- Gizemli ağaç
- Bozuk para seyretmek
- Harf seyretmek
- Televizyon fantezisi
- Stereoskopik görüntü
- Videokaset
- Zıplayan top
- Termal biyo-geribildirim
- Parmak alçaltmak
- Oyun parkı aktivitesi
Orta çocukluk (7-11)
- En sevdiğin yer
- Bulut gezintisi
- Bisiklet sürmek
- En sevdiği müzik
- Para izlemek
- Birlikte hareket eden eller
- En sevdiğin aktivite
- Uçan battaniye
- Kol alçaltma
- Kasete kendini dinlemek
- Elde bir noktaya odaklanma
- Kol katılığı
Ergenlik (12-18)
- En sevdiği yer
- Kol katalepsi
- Ele göz sabitleme
- Müzik çalmak ya da yapmak
- Yetişkin indüksiyonları
- Spor aktivitesi
- Nefes takip etmek
- Araba kullanmak
- El kaldırma